Page tree

Versions Compared

Key

  • This line was added.
  • This line was removed.
  • Formatting was changed.


Show If
grouparax


Panel
bgColorpapayawhip
titleARAX

Рассмотрим однофазную фильтрацию ньютоновской жидкости 

LaTeX Math Block Reference
anchorMainPiezoEquation
pageNewtonian single-phase pressure diffusion @model
:


LaTeX Math Block
anchorMainPiezoEquation
alignmentleft
 \phi \, c_t \, \frac{\partial p}{\partial t} + \nabla \cdot \big( \alpha \big( \nabla p - \rho {\bf g} \big) \big) + c \alpha \nabla p \cdot \big(  \nabla p - \rho {\bf g} \big) =  q(t, {\bf r})


Пласт называется слабо-сжимаемым, если:

1) параметры среды (пород и флюида), входящие в коэффициенты

...

уравнения 

LaTeX Math Block Reference
anchorMainPiezoEquation
 не зависят от давления:

LaTeX Math Inline
body\phi (p) = \rm const
,  
LaTeX Math Inline
bodyc_r(p) = \rm const
,  
LaTeX Math Inline
bodyc(p) = \rm const
,  
LaTeX Math Inline
body\mu (p) = \rm const
,  
LaTeX Math Inline
bodyk(p) = \rm const
,

и, следовательно, 

LaTeX Math Inline
bodyc_t (p) = \rm const
,  
LaTeX Math Inline
body\alpha(p) = \rm const


2) значение сжимаемости флюида достаточно низкое, чтобы соблюдалось условие

LaTeX Math Block
anchor5K3LT
alignmentleft
c \ll \frac{\Delta p}{ |\nabla p|^2 }  

в результате чего дивергентный член уравнения

...

непрерывности 

LaTeX Math Block Reference
anchorContinuity
pageNewtonian single-phase pressure diffusion @model
 принимает вид   

LaTeX Math Block
anchorgrad_rho=0
alignmentleft
 \nabla \cdot ( \rho {\bf u} ) = \rho \, \nabla \cdot  {\bf u} + \rho \, c \,  {\bf u} \cdot \nabla p  =  \rho \, (\nabla \cdot  {\bf u} ) \bigg[ 1 + c \frac{{\bf u} \cdot \nabla p }{|\nabla {\bf u}|}  \bigg] =  \rho \, \nabla \cdot  {\bf u} 


Expand
titleвыкладка


LaTeX Math Block
anchor1
alignmentleft
\frac{|\nabla {\bf u}|}{{\bf u} \cdot \nabla p }  = \frac{\Delta p -  {\bf g} \cdot \nabla \rho }{ |\nabla p|^2 - \rho \, {\bf g} \cdot \nabla p }= \frac{\Delta p -  \rho \, c \, {\bf g} \cdot   \nabla p }{ |\nabla p|^2 - \rho \, {\bf g} \cdot \nabla p }
= c \frac{(1/c) \, \Delta p -  \rho \, {\bf g} \cdot   \nabla p }{ |\nabla p|^2 - \rho \, {\bf g} \cdot \nabla p }  \ll 
c \frac{|\nabla p|^2 -  \rho \, {\bf g} \cdot   \nabla p }{ |\nabla p|^2 - \rho \, {\bf g} \cdot \nabla p } = c

\rightarrow |\nabla {\bf u}| \ll c {\bf u} \cdot \nabla p

где 

LaTeX Math Inline
body\bf u
 – скорость потока флюида в пласте 
LaTeX Math Block Reference
anchorDarci
pageNewtonian single-phase pressure diffusion @model



Отсюда получается основное уравнение однофазной диффузии в приближении слабо-сжимаемого флюида:

LaTeX Math Block
anchor1
alignmentleft
c_t \phi \, \frac{\partial p}{\partial t} = \nabla \big( \alpha \, ( \nabla p - \rho {\bf g} ) \big) + q(t, {\bf r})

которое теперь является линейным дифференциальным уравнением.


Условие  

LaTeX Math Block Reference
anchorgrad_rho=0
 по сути означает что изменение давления в объема пласте настолько медленное, что пространственным градиентом плотности можно пренебречь и следовательно

LaTeX Math Block
anchorWE7GD
alignmentleft
 \nabla p - \rho {\bf g} = \nabla ( p - \rho {\bf g}) = \nabla \tilde p

где 

LaTeX Math Inline
body\tilde p = p - \rho(p) \, g \, (z - z_0)
 – скорректированное давление на опорную

...

глубину 

LaTeX Math Inline
bodyz_0
 (датум), которая часто выбирается на уровне ВНК.

В результате уравнение пьезодинамики в приближении слабо-сжимаемого пласта принимает вид:

LaTeX Math Block
anchorIW63I
alignmentleft
c_t \phi \, \frac{\partial \tilde p}{\partial t} = \nabla \big( \alpha \,  \nabla \tilde p  \big) + q(t, {\bf r})

В случае однородного коллектора 

LaTeX Math Inline
body\nabla k = 0
 и слабой зависимости вязкости от

...

давления 

LaTeX Math Inline
body\frac{d \mu}{ dp} \sim 0
 (что, как правило, всегда выполняется для слабо-сжимаемого приближения) основное уравнение пьезодинамики принимает вид:

LaTeX Math Block
anchorFQZSD
alignmentleft
 \frac{\partial \tilde p}{\partial t} = \chi \Delta \tilde p + \frac{1}{\phi c_t}  q(t, {\bf r})

где 

LaTeX Math Inline
body\chi = \frac{k}{\mu} \frac{1}{\phi c_t}
 – пьезопроводность пласта (константа)

...

и 

LaTeX Math Inline
body\phi c_t
 – упругоемкость пласта (константа).


В таблице 1 приведен явный вид уравнения однофазной пьезодинамики для наиболее популярных случаев фильтрационной симметрии.


Табл. 1


Линейная одномерная диффузияРадиальная одномерная диффузияДвумерная диффузияТрехмерная диффузия

Неоднородный пласт


LaTeX Math Inline
body\frac{k}{\mu} = \frac{k}{\mu} \big( x, \, y, \, z \big)




LaTeX Math Block
anchor1
alignmentleft
c_t \phi \, \frac{\partial p}{\partial t} = \frac{\partial }{\partial x} \bigg( \frac{k}{\mu} \, \frac{\partial p}{\partial x}  \bigg) + q(t, x)



LaTeX Math Block
anchor1
alignmentleft
c_t \phi \, \frac{\partial p}{\partial t} = \frac{1}{r} \frac{\partial }{\partial r} \bigg( \frac{k}{\mu} \, r \, \frac{\partial p}{\partial r} \bigg) + q(t, r)



LaTeX Math Block
anchor1
alignmentleft
c_t \phi \, \frac{\partial p}{\partial t} = \bigg[ \frac{\partial }{\partial x} \bigg( \frac{k}{\mu} \, \frac{\partial p} {\partial x} \bigg) + 
\frac{\partial }{\partial y} \bigg( \frac{k}{\mu} \, \frac{\partial p} {\partial y}\bigg)
\bigg]  + q(t, x)



LaTeX Math Block
anchor1
alignmentleft
c_t \phi \, \frac{\partial p}{\partial t} = \bigg[ \frac{\partial }{\partial x} \bigg( \frac{k}{\mu} \, \frac{\partial p} {\partial x} \bigg) + 
\frac{\partial }{\partial y} \bigg( \frac{k}{\mu} \, \frac{\partial p} {\partial y} \bigg)
 + 
\frac{\partial }{\partial z} \bigg( \frac{k}{\mu} \, \frac{\partial p} {\partial z}\bigg)
\bigg]  + q(t, x)


Однородный пласт


LaTeX Math Inline
body\frac{k}{\mu} = \rm const




LaTeX Math Block
anchor1
alignmentleft
\frac{\partial p}{\partial t} = \chi \, \frac{\partial^2 p }{\partial x^2} + \frac{1}{\phi c_t} q(t, r)



LaTeX Math Block
anchor1
alignmentleft
\frac{\partial p}{\partial t} = \chi \, \frac{1}{r} \frac{\partial }{\partial r} \bigg(r \, \frac{\partial p}{\partial r} \bigg) + \frac{1}{\phi c_t} q(t, r)



LaTeX Math Block
anchor1
alignmentleft
\frac{\partial p}{\partial t} = \chi \, \bigg( \frac{\partial^2 p }{\partial x^2} 
+\frac{\partial^2 p }{\partial y^2} \bigg)+ \frac{1}{\phi c_t} q(t, r)



LaTeX Math Block
anchor1
alignmentleft
\frac{\partial p}{\partial t} = \chi \, \bigg( \frac{\partial^2 p }{\partial x^2} 
+\frac{\partial^2 p }{\partial y^2} 
+\frac{\partial^2 p }{\partial z^2}
\bigg)+ \frac{1}{\phi c_t} q(t, r)



Список ключевых параметров однофазной фильтрационной модели



LaTeX Math Inline
bodyh

толщина пласта, где протекает фильтрация

LaTeX Math Inline
body\phi

пористость пласта

LaTeX Math Inline
bodyk

фазовая проницаемость пласта для данного флюида

LaTeX Math Inline
body\mu

вязкость флюида

LaTeX Math Inline
bodyc_r = - \frac{1}{\phi} \frac{d\phi}{dP}

сжимаемость порового скелета

LaTeX Math Inline
bodyc = \frac{1}{\rho} \frac{d\rho}{dP}

сжимаемость флюида

LaTeX Math Inline
bodyc_t = c_r + c

сжимаемость пласта


LaTeX Math Inline
body\alpha =\frac{k} {\mu}

проводимость пласта

LaTeX Math Inline
body\beta = \phi c_t

упругоемкость пласта

LaTeX Math Inline
body\sigma = \frac{k \, h} {\mu}

гидропроводность пласта

LaTeX Math Inline
body\chi = \frac{\alpha}{\beta}= \frac{k} {\mu} \frac{1}{\phi c_t}

пьезопроводность пласта